زیبای بی عار ِمهاجم! - مجله سرگرمی

آن ها با سلاح، تانک و یا ارتش سایبری نمی آیند! اما نامشان گونه های مهاجم است! مهاجم ها ذاتاً بد نیستند. در منطقه بومی خودشان بسیار هم مفیدند؛ اما گاهی مثل یک هکر وارد فضای دیگری می شوند و مانند دشمن عمل می کنند.

عجیب است که یک درخت را دشمن طبیعت بدانیم! زیبای بی عارِ بی رحمِ مهاجم را.

مرتضی ابراهیمی رستاقی، کارشناس جنگل ها و مراتع، دل پُری از گونه های مهاجم دارد. از چای که معروف است، محمدمیرزای کاشف السلطنه سرکنسول ایران در هند، در عصایش پنهان کرده و در سال 1276 خورشیدی به ایران آورد گرفته تا همین ورود کیوی به شمال و درخت های سمر یا طهور پاکستانی در جنوب و... حرف هایش شنیدنی است و خواندنی.

قوی ترهای سر سفره

گونه مهاجم، به گونه ای می گویند که از نظر اکولوژیکی (بوم شناسی) مربوط به همان منطقه نباشد، به راحتی زادآوری می کند، به راحتی مستقر می گردد و عرصه را برای گونه های بومی تنگ می کند. در سر یک سفره چه طور آن که قوی تر است از سفره بیش تر استفاده می کند و آن ها که دست کوتاه تری دارند دستشان به غذا نمی رسد؛ گونه مهاجم هم همین حالت را دارد.گونه های مهاجم اگر هم زیبا و کم نیاز هستند؛ اما به شدت به طبیعت و منابع کشور ما آسیب می رسانند.

ورود و خروج گیاه نه!

کشورهای پیشرفته به راحتی اجازه نمی دهند بذر یا گیاه وارد کشورشان کنید؛ در مالزی اجازه نمی دهند میوه غیربومی وارد کنید یا درآمریکا به راحتی می توانی اسلحه را از یک ایالت به ایالت دیگری ببری؛ اما گیاه را نه!

اما در کشور ما این محدودیت و سخت گیری وجود ندارد.

سالار درختان جنوب را می کشد

گونه ای به نام سمر وارد جنوب شده که به طهور پاکستانی یا آمریکایی معروف است. نام دیگر این گونه بی عار است؛ چون این قدر خواهش های اکولوژیکی اش کم است که در هرشرایطی مستقر می گردد.

این گیاه حوالی دهه 40 از پاکستان وارد ایران شده و الآن چنان در جنوب گسترش پیدا کرده که حتی به جزایر خالی از سکنه هم رفته است؛ جزایری مثل تنب عظیم و تنب کوچک.

در حالی که ما در جنوب، طهور ایرانی هم داریم که نامش را گذاشته اند سالار درختان جنوب. این درختِ باارزش، تا 15 متر بالا می رود و این قدر برای دام خوش خوراک است که با یونجه تازه برابری می کند، در حالی که تیغ های درخت سمر، 10 تا 15 سانتی متر است و دهان حیوانات را پاره می کند.

طهور ایرانی پُرنیاز است و در عرصه هایی می روید که خاک خوبی داشته باشند و آب تحت الارضی اش تا 15 متر بالا بیاید؛ اما ریشه های عمیق سمر تا عمق 50 متری زمین فرو می رود و آب را بالا می آورد. پس این درخت گونه ای کم نیاز نیست؛ چون منابع آبی زیرزمینی را تمام می کند. البته بعد از مدتی خودش با مشکل روبرو می گردد؛ چون آب منبع لایزال و همیشگی نیست.

خیلی کشورها با سمر مقابله می کنند درحالی که این جا برای مبارزه با گردوغبار خوزستان و جزیره های جنوب، به صورت دست ساز کاشته می گردد و به خاطر همین تمام طهورهای ایرانی خشک شده اند.

ما در همان منطقه، آکامیا را داریم که همیشه سبز است و وقتی با خشکی روبرو می گردد به صورت خودخواسته خزان می کند برگ هایش را می ریزد تا نیازش به آب کم گردد و در شرایط عادی به حالت قبل برمی گردد.

حالا وقتی این گونه خودش را خزان می کند شما سمر را شاد و سرحال می بینی؛ در حالی که سمر نیازش را از اعماق زمین می بلعد و سرمایه آبی مملکت را می بلعد و در نتیجه ما در ایران به دلیل پایین رفتن سفره های آب زیرزمینی، فرونشست های عظیم زمین را داریم و تنها کشوری هستیم که 80 تا 90 درصد منابع زیرزمینی اش را استفاده کرده است.

چای می کارند اما نمی خورند

در شمال گونه آزولا مهاجم است و تالاب ها را از بین می برد. درخت عرعر و اقاقیا مهاجم است و همین سنبل آبی که درگل فروشی های تهران می فروشند یک گونه مهاجم است.

داستان چای را همه می دانید و چه قدر به آن افتخار می گردد؛ اما همین چای امروز دردسر شده است. اگر عکس هوایی را ببینید، بخش وسیعی از جنگل های ما را برای توسعه رویشگاه های چای نابود کرده اند و درنهایت همه، چای خارجی می خورند! زمین هایی که برای شالی کاری و یا کشت مرکبات که بومی کشور خودمان مناسب هستند، شدند رویشگاه چای. در حالی که ما می توانستیم کل مرکبات جهان را در شمال کشور تولید کنیم.

نشای ژاپنی بیمار

من ساکن ساری هستم. این جا منطقه ای داریم که مرکز مرکبات است. قبل از انقلاب شاهپور غلامرضا از ژاپن نشای زودرس می آورد. در وزارت کشاورزی، مهندس یونسی ابراهیمی که معروف است به پدر مرکبات ایران، می بیند این قلمه ها حاوی بیماری خطرناکی هستند. می گوید این ها را بسوزانید. اما نشای زودرس را می کارند تا قبل از انقلاب مراقب بودند که از آن منطقه بیرون نیاید، اما بعد از انقلاب، کارگرها هر کدام یک قلمه بیرون آوردند و در نتیجه این بیماری همه گیر شد.

عدم توجه به حرف یک کارشناس باعث شد میلیاردها تومان به مرکبات مازندران خسارت وارد گردد. همین کار را درباره سمر کردند؛ استاد کریم جوانشیر،اکولوژیست جنگل، با ورود سمر مخالف بود؛ اما به صحبت های استاد جوانشیر توجه نشد و کاشتند و حالا از دهلران تا چابهار عرصه سمر است.

ایران پل اقلیم های جهان

عده ای از دانشمندان، ایران را پل ارتباطی اقلیم های جهان می دانند. در یک کشور خشک و نیمه خشک و کم رویش هستیم؛ اما تنوع رویشی ما زیاد است هم برای مناطق سردسیری گیاه داریم و هم گرمسیری. هشت هزار گونه گیاهی داریم که این معادل 70درصد گونه های گیاهی اروپا است. اما قدرش را نمی دانیم.

bestarticles.ir: بهترین مقاله، گلچینی از بهترین های دنیای فناوری و گردشگری

boostanchat.ir: بوستان گفتگو | انجمن بحث و بررسی فناوری های روز دنیا